دردهای دوران رشد در مورد علل این بیماری چه میدانیم؟ یک مرور سیستماتیک

0
1611

پزشک فرانسوی مارسل دوچمپ برای اولین بار دردهای در حال رشد را به عنوان سندرم درد مکرر در دوران کودکی توصیف کرد. هیچ مدرکی دردهای دوران رشد را با سرعت رشد زیاد مرتبط نکرده است که باعث شده است پزشکان برای این بیماری اصطلاحات جدیدی بکار گیرند، ازجمله «دردهای خوشخیم شبانه اندام در دوران کودکی» و «دردهای مکرر اندام در دوران کودکی». بااین حال، اصطلاح «دردهای دوران رشد» همچنان رایج ترین است؛ زیرا بر بیماری خاصی دلالت ندارد؛ همچنین بر دوران کودکی به عنوان دوره ای که این دردها متداول است تأکید میکند.

دامنۀ شــیوع 2/6درصد تا  49/6 درصد اســت. دردهای دوران رشــد بــا ویژگی هــای بالینی مشخص تعریف شــده اند و پترسون معیارهای تشــخیصی را ارائه داده اســت: درد متناوب که معمولا هفته ای ۱ یا ۲ بــار در اواخر بعدازظهر یا شــب هنگام با فواصل روزهــای بدون درد رخ در شــانه ها میدهد؛ درد غیر مفصلی که عمدتا رانها یــا فرورفتگی های پوپلیتال واقع شــده و تقریبا همیشه دوطرفه اســت و کمبود درد تا صبح روز بعد بدون علائم التهابی دیده میشود.
حملا ت درد ازنظر مدت زمان، دفعات و شدت آن بسیار متغیر اســت. تشخیص این بیماری کاملا بالینی اســت؛ زیرا عمدتا  مبتنی بــر یادآوری و معاینۀ جســمی اســت و نیازی به آزمایشهای آزمایشــگاهی نیســت. اگرچه تشــخیص درد دوران رشد آسان به نظر میرسد، باید چند مورد ازجمله صدمات، تومورها و عفونتها حذف شوند که ممکن است ویژگیهای دردهای دوران رشد را تقلید کنند. دردهای دوران رشــد خوشخیم هســتند و به محض رشــد کودک و رسیدن به بزرگســالی، تمایل بــه خودمحــدودی دارد؛ بنابراین درمان ممکن است از طریق برنامه های کششــی عضلات برای عضلات چهار ســر ران همسترینگ و عضلات ســه سر ران و همچنین ماساژ محلهای آســیب دیده یا مسکنها انجام شود. بسیاری از مطالعات ســعی کرده اند علت بیمــاری دردهای دوران رشــد را طی ســالها بررسی کنند بدون اینکه بتوانند آن را کاملا درک کنند؛ بنابراین از مکانیســم های اتیوپاتوژنتیک اساسی پدیده ها هنوز درک ضعیفی دارند. هدف  از این بررسی تجزیه وتحلیل مقالات موجود برای ارائۀ به روزرسانی در مورد آخرین شواهد مربوط به علت دردهای دوران رشد است.

بحث

علت درد دوران رشــد ناشــناخته اســت و هیچ مکانیسم مشــخصی به عنوان مسئول اصلی بروز این سندرم درد مشخص نشده است. تئوریهای زیادی در طول ســالها مطرح شــده است؛ اما هیچکس نقشهای اصلی در اتیوپاتوژنز را روشن نکرده اســت. هنگامی که آستانه درد ارزیابی شد مشــخص شــد که پایین تر از گروه کنترل سالم است. کودکان با درد دوران رشــد نســبت به کودکان سالم قدرت استخوان کمتری دارند. اگر استرس موضعی میتوانــد باعث ایجاد درد در پا شــود ممکن اســت توضیح دهد چــرا دوره های درد عمدتا در اواخــر بعدازظهر اتفــاق میافتد؛ اما نمیتواند توضیح دهد چرا برخی از بیماران درد
در اندام فوقانــی را تجربه میکنند یا چرا درد در روزهایی رخ میدهد که فعالیت جسمی سختی وجود ندارد. نظریه ای پیشنهاد میکند دردهای دوران رشد ناشی از تغییر در پرفیوژن عروقی در مناطق درد است. دردهــای دوران رشــد ویژگی های مشــترک بسیاری با ســردردهای میگرنی دارند که علت آن بســتگی به تغییر در پرفیــوژن عروقی دارد. بااینحال، هیــچ مدرکی از این مدل اتیولوژیکی پشتیبانی نمیکند. نظریه آناتومیکی / مکانیک  را نخستین بار هاکسلی ارائه داد. در سال 2015 لی و همکاران در مطالعه ای اشــاره کردند اضافه کردن فشار بیش ازحد بر ماهیچه های سوپیناتور پا در بیماران مبتلا به پاهای overpronated دلیل درد پا است. طبق مطالعۀ قبلی ایوانز، استفاده از فیکس کنندههای پا میتواند در درمان دردهای دوران رشــد مفید باشد که در همان زمان، فقط تأثیــر جزئی فیکس کننده ها را برجســته کرده بود. علاوه بر این هــر دو مطالعه محدودیت های مختلفی، مانند اندازه کوچــک گروه و پیگیری
کوتاه داشــتند؛ همچنین ایوانز و شاتر دریافتند در گروهی از 180 بیمــار فقط رابطه ای ضعیف بین وضعیت پا و ســلامت عملکرد بیمار وجود دارد و از تئوری آناتومیک پشتیبانی نمیکند. در سال 2016 ،کسپیریس و همکاران دریافتند دردهای دوران رشد با پای پرانتزی همبستگی مثبــت دارد. Viswanathan و Khubchandani  ارتباطــی قوی بیــن hypermobility و دردهای دوران رشــد گزارش دادند که با توجه به حضور همزمان این دو ســندرم در بسیاری از کودکان تأیید شده است.

ویتامیــن D نقــش مهمــی در تعیین رشــد اســتخوان و ذخیرۀ مواد معدنی دارد. چندین فرضیه تدوین شـده اسـت؛ به ویـژ ه Moran-di و همکاران گزارش دادنــد در صورت کمبود ویتامین D ،استئوبلاســت ها همچنان ماتریس لاستیکی کلاژن را بر روی هر دو سطح  end-osteal و periosteal اسکلت ته نشین میکنند؛ درنتیجه باعث ایجاد فشــار بیرونی روی الیاف حسی درد پریوست و بروز دردهای دوران رشد میشود. مطالعات دیگر تأیید کرده اند دردهای دوران رشد میتواند به دلیل بروز اولیه تغییرات اساسی بافت شناسی در استخوان ناشی از پوکی اســتخوان یا به دلیل گیرندههــای ویتامین D سلول های اســکلتی عضلانی و سیستم عصبی
باشد. همچنین نشــان داده شده است مصرف ویتامین D خوراکی در افزایش ســطح ویتامین D سرم و کاهش شدت دوره های درد مؤثر است. در بســیاری از مطالعــات، الگــوی خانوادگی دردهای دوران رشــد گزارش شــده است و به نظر میرسد در علت بروز دردهای در حال رشد به عنــوان عاملی خطرزا نقــش دارد. بااین حال تنها یک مطالعه نشان داد دردهای دوران رشد ازنظر ژنتیکی تعیین میشوند. Naish و Apley تئوری روانشــناختی ای برای اولین بار مطرح کردند که بر طبق آن، در کودکان مبتلا به دردهای دوران رشد، طبق نظر معلمان و والدین، اختــلالات رفتار و خلق وخو در خانه و مدرسه شیوع بیشــتری دارد. مشکلات عصبی جزئی در کودکانــی که دردهای دوران رشــد دارنــد، به طور معمول یافت میشــود؛ ازجمله تحریک پذیــری، عصبــی بودن، شب ادراری و کابوسها و تیک ها بیشــتر دیده میشــود. اما یافته هــای Oberklaid و همکارانــش اندکــی متفاوت است. آنها نشان دادند کودکان مبتلا به دردهای دوران رشد ازنظر والدین تحریک پذیر انفرادی، ناراضی و مضطرب هســتند، اما ازنظر معلمان این گونه نیســت. ایــن یافته ها به این باور منجر میشــود که حتی اگر ناهنجاریهای رفتاری و خلق و خوی وجود داشته باشد، فقط در نگاه والدین و نه معلمان مشهود است. بااین حال به نظر میرســد اهمیت حوزه روانشناختی و محیط خانواده معتبر است؛ زیرا شواهد زیادی از اضطراب در مادران کودکان مبتلا  دیده میشود. شــواهدی عوامل خطر پــری ناتــال در ایجاد دردهای دوران رشــد را نشــان داده است. این ارتباط نشان میدهد برخی از عوامل خطر پری ناتال ممکن است متابولیســم استخوان، میزان اســتخوان و تراکم را تغییر دهند و ممکن است آنها پیشبینی کنندۀ بروز دردهای دوران رشد
در اوایل کودکی باشند. تغذیه با شــیر مادر نیز در جلوگیری از دردهای دوران رشد نقش دارد. به نظر میرسد مدت زمان شــیردهی با بروز دردهای دوران رشــد با دوام بیشتر از چهل روز رابطه ای معکوس دارد. سرانجام، مطالعات اخیر نشان میدهد دردهای دوران رشد نه تنها با تغییر قدرت عضلات پا، بلکه با افزایش تحرک مفصل همراه اســت. کودکان با مفاصل hypermobile نســبت بــه کودکان با محدودۀ مفاصل طبیعی، خســتگی بیشتری در ازای فعالیت نشــان میدهند. عــلاوه بر این، در بیمارانی که از درد پا شکایت دارند، باید شاخص توده بدنی و اندازهگیری های دور بدن انجام شود.