به نظر میرسد مقدار ویتامین D در میزان مرگومیر COVID-19 نقش دارد!
خلاصه
محققان دادههای بیماران از ده کشور را تجزیهوتحلیل کردند. این گروه دریافت که بین مقدار کم ویتامین D و بیشفعالی سیستم ایمنی ارتباط وجود دارد. ویتامین D ایمنی ذاتی را تقویت میکند و از پاسخهای ایمنی بیشازحد جلوگیری میکند. این یافته میتواند چندین رمز و راز را توضیح دهد؛ ازجمله اینکه چرا کودکان بعید است به علت COVID-19 جان خود را از دست دهند.
بررسی
این گروه تحقیقاتی به سرپرستی دانشگاه Northwestern، تجزیهوتحلیل آماری دادهها از بیمارستانها و کلینیکهای کشورهای چین، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ایران، کره جنوبی، اسپانیا، سوئیس، انگلستان و ایالاتمتحده را انجام داد. محققان خاطرنشان کردند بیماران کشورهایی که میزان مرگومیر بالای COVID-19 را دارند (ایتالیا، اسپانیا و بریتانیا)، در مقایسه با بیماران کشورهایی که کمتر تحت تأثیر قرار گرفتند، مقدار ویتامین D کمتری داشتند. محققان هشدار میدهند این بدان معنا نیست که همه، خصوصاً آنهایی که کمبود شناختهشدهای ندارند، باید مصرف مکملها را شروع کنند.
وادیم بکمن از دانشگاه Northwestern گفت: «گرچه من فکر میکنم برای مردم مهم است بدانند کمبود ویتامین D میتواند در مرگومیر نقش داشته باشد؛ نیازی نیست همه ویتامین D مصرف کنند. مطالعۀ بیشتری لازم است. امیدوارم کار ما علاقهمندی به این موضوع را بیشتر کند. دادهها همچنین ممکن است مکانیسم مرگومیر را روشن کنند که در صورت اثبات، میتواند منجر به اهداف درمانی جدید شود.»
این تحقیق در MedRxiv، سرور پیش چاپشده درزمینه علوم بهداشتی موجود است.
Backman استاد والتر دیل اسکات، مهندس زیستپزشکی در دانشکده فنیمهندسی مک کورمیک در Northwestern است. علی دانشخواه، همکار تحقیقاتی پسادکتری در آزمایشگاه بکمن، اولین نویسنده مقاله است.
بکمن و گروهش پس از توجه به تفاوتهای توضیحناپذیر در میزان مرگومیر COVID-19 از کشوری به کشور دیگر، به بررسی مقدار ویتامین D ترغیب شدند.
برخی از افراد فرض کردند اختلاف در کیفیت مراقبتهای بهداشتی، توزیع سن در جمعیت، میزان آزمایش یا سویههای مختلف کروناویروس، ممکن است، علت اصلی باشد؛ اما بکمن همچنان تردید داشت.
بکمن بیان کرد: «به نظر نمیرسد هیچیک از این عوامل نقش مهمی داشته باشد. سیستم مراقبتهای بهداشتی در شمال ایتالیا یکی از بهترینها در جهان است. تفاوت در مرگومیر حتی اگر در گروهی در سنین مشابه مشاهده شود، وجود دارد. محدودیتهای آزمایش درواقع متفاوت است؛ اما تفاوتهایی در میزان مرگومیر، حتی زمانی که به کشورها یا جمعیتهایی نگاه میکردیم که برای آنها آزمایشهای مشابهی اعمال میشود، وجود دارد.»
وی افزود: «در عوض ارتباط معنیداری با کمبود ویتامین D دیدیم.»
محققان پس از مطالعه دادههای جهانی از کروناویروس جدید (COVID-19)، رابطهای قوی بین کمبود شدید ویتامین D و میزان مرگومیر کشف کردهاند.
با تجزیهوتحلیل دادههای بیماران در دسترس عموم از سراسر جهان، بکمن و گروهش رابطهای قوی بین سطح ویتامین D و طوفان سیتوکین (نوعی بیماری بیشازحد التهابیِ ناشی از سیستم ایمنی بیشفعال) و همچنین بین کمبود ویتامین D و مرگومیر را کشف کردند.
دانشخواه گفت: «طوفان سیتوکین میتواند بهشدت موجب آسیب دیدن ریهها و درنتیجه منجر به سندرم زجر حاد تنفسی و مرگ بیماران شود. این همان چیزی است که به نظر میرسد اکثر بیماران مبتلا به COVID-19 را از بین میبرد، نه تخریب شدن ریهها بهوسیله ویروس. این عوارض ناشی از اشتباهی در سیستم ایمنی بدن است.»
این دقیقاً همانجایی است که بکمن معتقد است ویتامین D نقش عمدهای دارد. ویتامین D نهتنها سیستم ایمنی ذاتی ما را تقویت میکند، بلکه مانع از بیشازحد فعال شدن سیستم ایمنی بدن نیز میشود. این بدان معنی است که داشتن مقادیر سالم و کافی ویتامین D میتواند بیماران را در برابر عوارض شدید، ازجمله مرگ بر اثر COVID-19 محافظت کند.
بکمن گفت: «تجزیهوتحلیل ما نشان میدهد این [مقدار کافی ویتامین D] ممکن است موجب شود میزان نرخ مرگومیر به نصف برسد. البته باعث کاهش مقدار ویروس نمیشود؛ اما ممکن است عوارض را کاهش داده و از مرگ افرادی که آلوده هستند، جلوگیری کند.»
وی افزود: «این ارتباط ممکن است به توضیح اسرار بسیاری در مورد COVID-19 کمک کند؛ ازجمله اینکه چرا کمتر احتمال دارد کودکان جان خود را از دست بدهند. سیستم ایمنی اکتسابی خط دوم دفاعی سیستم ایمنی بدن است و احتمالاً بیشازحد واکنش نشان میدهد و باعث مرگومیر میشود. کودکان هنوز سیستم ایمنی اکتسابی کاملاً توسعهیافته ندارند.»
این محقق در ادامه گفت: «کودکان در درجه اول به سیستم ایمنی ذاتی خود تکیه میکنند که ممکن است علت اندک بودن مرگومیر آنها را توضیح دهد.»
بکمن توصیه میکند نباید مقدار زیادی ویتامین D مصرف کرد؛ زیرا ممکن است با عوارض جانبی منفی همراه باشد. به تحقیقات بیشتری نیاز است تا بفهمیم چگونه از ویتامین D بهطور مؤثر در برابر عوارض COVID-19 استفاده کنیم.
او گفت: «سخت است بگوییم چه دوزی برای مقابله با COVID-19 مفید است؛ اما مشخص است کمبود ویتامین D مضر است که با مکملهای مناسب بهراحتی برطرف میشود. این نکته ممکن است کلید دیگری برای کمک به محافظت از جمعیت آسیبپذیر باشد؛ مانند بیماران آمریکایی آفریقاییتبار و سالخوردگان، که شیوع کمبود ویتامین D در آنها بیشتر شایع است.»
بکمن مدیر مرکز ژنتیک فیزیکی و مهندسی نورث وسترن و مدیر فناوری تحقیق و زیرساختها در مرکز جامع سرطان رابرت اچ لوری در دانشگاه Northwestern است.
درنتیجهگیری مقاله آمده است پروتئین واکنشی C (CRP) نشانگر جانشین طوفان سیتوکین است و با کمبود ویتامین D همراه است. بر اساس دادههای گذشتهنگر و شواهد غیرمستقیم نقش احتمالی ویتامین D را در کاهش یافتن عوارض ناشی از التهاب تنظیمنشده و طوفان سیتوکین مشاهده میکنیم. تحقیقات بیشتری لازم است تا از طریق اندازهگیری مستقیم مقدار ویتامین D در بیماران مبتلا به COVID-19 تأثیر آن را مشخص کرد.